Aktualności Aktualności

Pacyfikacja wsi Białka

7 grudnia bieżącego roku odbyły się  w Białce uroczystości upamiętniające ofiary hitlerowskiej pacyfikacji tej wsi w roku 1942. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą. Po Eucharystii delegacje mieszkańców, organizacji społecznych i kombatanckich, władze samorządowe i służby mundurowe złożyły kwiaty pod pomnikiem wzniesionym na miejscu kaźni . Następnie uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Kodeńcu zaprezentowali montaż słowno-muzyczny o tematyce patriotycznej.

5 grudnia 1942 roku hitlerowcy przeprowadzili w Lasach Parczewskich pierwszą pacyfikację ukrywających się tam Żydów. W wyniku akcji zniszczone zostały ziemianki „Bazaru” a życie straciło kilkuset  Żydów. Wszystkich schwytanych rozstrzelano na miejscu, część zginęła w ziemiankach do których Niemcy wrzucali granaty. Część ukrywających się zbiegła i przeżyła pierwszą obławę.  Hitlerowcy uświadomili sobie, że przeżycie w lesie tak dużej grupy ludzi nie było możliwe bez pomocy okolicznych mieszkańców.

  7 grudnia 1942 Niemcy pierwszy raz w okupowanej Polsce zastosowali zbiorową represję za pomoc udzielaną Żydom przez mieszkańców Białki. Tego dnia przed południem Niemcy i własowcy otoczyli wieś a wszystkich mieszkańców spędzili do szkoły. Oddzielono kobiety od mężczyzn następnie zwolniono starców i dzieci oraz kilku mężczyzn. W trakcie przeszukania zabudowań żandarmi schwytali ukrywaną przez Bułtowiczów młodą Żydówkę. Po doprowadzeniu jej na plac szkolny została zastrzelona. Zabici zostali również Bułtowicze:  Jan, Zygmunt i Bogusław. Pozostałych mężczyzn ustawiono piątkami i rozpoczęto ich wyprowadzanie w kierunku jeziora gdzie były ustawione karabiny maszynowe. Po rozstrzelaniu pierwszej grupy 25 mężczyzn  Niemcy rozkazali wystąpić następnej grupie -  lecz oni widząc śmierć poprzedników odmówili. Oficer dowodzący wydał rozkaz otwarcia ognia do wszystkich znajdujących się na placu. Przez następne dwie godziny hitlerowcy dobijali rannych.  Łącznie zginęło 96 osób a 4 mężczyzn pomimo odniesionych ran przeżyło egzekucję.

Zdjęcia i tekst : Jacek Zapasa